ناتوي فرهنگي؛ چهره اي ديگر از جنگ نرم

پس از فروپاشي شوروي در سال 1991 و پايان يافتن جنگ سرد، آمريكا احساس كرد رقيب خاصي در دنيا ندارد به همين دليل تلاش كرد تا سلطه خود را در عرصه هاي مختلف نظامي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي بر كشورهاي جهان تحميل كند. بنابراين به يك مجموعه مقتدر فرهنگي نياز بود و از اين زمان به بعد عملا ناتوي فرهنگي موجوديت يافت. دلايل روي اوردن آمريكا به ناتوي فرهنگي عبارتند از:

-        گستره ناتوي فرهنگي فكر، انديشه و فرهنگ ملت هاست، لكن گستره ناتوي نظامي مرزهاي جغرافيايي يك يا چند كشور است.

-        سياست ناتوي فرهنگي به دست آوردن باورها و اعتقادات ملت هاست ولي هدف از حمله نظامي تصرف زمين و كسب منابع و مراكز مهم اقتصادي است.

-        در كاركرد نظامي و جنگ سخت، تلفات و خرابي ها محسوس و ملموس است و در ضمن با هزينه كردن، قابل بازسازي است، ولي در ناتوي فرهنگي ويراني ها و آسيب ها نامحسوس است، و به آساني بازسازي نمي شود.

-        كاركرد ناتوي فرهنگي بلندمدت، كم دردسر و كم هزينه، اما ناتوي نظامي كوتاه مدت، پردردسر و پرهزينه تر است.

-        تلفات انساني به ويژه در جبهه دفاع مقدس، تحت عنوان شهادت، با ارزش و ماندني است ولي در عرصه فرهنگي ذهن ها و انديشه ها آسيب مي بيند.

يكي از اهداف ناتوي فرهنگي به حاشيه كشاندن فرهنگ ديني، ملي جوامع است تا با حاكم كردن خواسته هاي خود، اداره امور جهان را به دست گيرند.

دلايل به كارگيري قدرت نرم عليه جمهوري اسلامي ايران

قدرت نرم، توانايي هاي يك كشور در به كارگيري ابزاري مانند فرهنگ و ارزش هاي اخلاقي جامعه است كه به طور غيرمستقيم بر ديگر توانايي ها و رفتارهاي موجود در كشور تاثير مي گذارد. هدف قدرت نرم، تبليغات سياسي نيست بلكه مباحث عقلاني و ارزش هاي عمومي را شامل مي شود. هدف قدرت نرم، افكار عمومي است ابتدا در خارج و سپس داخل كشور. وسايل ارتباط جمعي ديگر به انتقال واقعيت فكر نمي كنند بلكه خود، واقعيت ها را مي سازند. آنها به مديريت افكار عمومي نمي انديشند، بلكه رسانه اي را موفق مي دانند كه بتواند با افكار عمومي حركت كرده و خود را سازگار با آنها نشان دهد.

از مهم ترين عوامل در اختيار گرفتن قدرت نرم مي توان به حركت آرام و مداوم در جهت تسخير افكار عمومي توسط رسانه هاي همراه و همگام با مردم اشاره كرد.

تاريخ سي ساله پس از پيروزي انقلاب گويا آن است كه همواره در جمهوري اسلامي با موضوع جنگ مواجه بوده اين، يعني از فرداي پيروزي انقلاب اسلامي دشمنان ما در كنار تعرض هاي نظامي و اقتصادي خود جنگ اعتقادي و فرهنگي را هم عليه جمهوري اسلامي ايران آغاز كرده اند. در مقطعي اين جنگ نرم از طريق عمليات رواني، گروه هاي وابسته داخلي و البته مطبوعات و روزنامه هاي مختلف و سرپل هايي كه داخل كشور داشتند و عناصر ملي گرا و التقاطي و لائيك و… و در كنار ترورهاي فيزيكي كه عليه انقلاب صورت مي گرفت دنبال ميشد.

در اوايل انقلاب با جبهه عظيمي مواجه بوديم كه در داخل كشور عليه جمهوري اسلامي تبليغات رواني انجام مي دادند، اما پس از مقطعي آنها سريعا به سمت فاز نظامي و ترور فيزيكي و تحميل جنگ به ايران رفتند، چون ملت ايران در فضاي اول انقلاب يكپارچه بود و رهبري بلامنازع حضرت امام (ره) موجب مي شد كه دشمن از جنگ نرم بتواند استفاده زيادي كند، لذا سريعا وارد فاز نظامي شدند كه نمونه بارز آن ترورها و بعد از آن تحميل جنگ 8 ساله به ايران بود.

اين روند پس از جنگ با پيچيدگي هاي خاصي در رسانه ها، مجامع هنري و فرهنگي و نيز احزاب سياسي پي گرفته شد.

راهكارهاي آمريكا در جنگ نرم با جمهوري اسلامي ايران

پديده جنگ نرم كه عليه جمهوري اسلامي ايران به راه افتاده است به شكل هاي مختلف مانند نابساماني اقتصادي،ايجاد نارضايتي در جامعه، تاسيس سازمان هاي غيردولتي، جنگ رسانه اي، عمليات رواني براي ضعيف جلوه دادن دولت و ايجاد ناتوي فرهنگي متبلور مي شود. عوامل براندازي نيز از زمينه هاي موجود در جامعه براي پيشبرد اهداف خود استفاده كرده و سعي در ايجاد نارضايتي بين افكار عمومي را دارند.

از جمله اين راهكارها در اجراي پروژه بهره برداري از وجود تنوع قومي و قبيله اي در ايران، دامن زدن به نافرماني مدني در تشكل هاي دانشجويي و ايجاد شبكه هاي راديو تلويزيوني فارسي زبان را مي توان نام برد.

بررسي علل جنگ نرم عليه جمهوري اسلامي:

جنگ نرم در مقابل جنگ سخت عبارتست از هر نوع اقدام رواني و تبليغات رسانه اي كه جامعه را هدف قرار مي دهد و بدون ايجاد درگيري نظامي، طرف مقابل را به شكست وا مي دارد.

براندازي جنگ اينترنتي، ايجاد شبكه هاي راديو تلويزيوني و پخش شايعات اَشكال مهم جنگ نرم هستند. جنگ نرم درصدد تضعيف انديشه و تفكر جامعه مورد نظر مي باشد و با تبليغات رسانه اي، موجب از بين رفتن نظام سياسي، اجتماعي است.

جنگ نرم، ابتدا توسط كميته خطر و در زمان جنگ سرد در دهه 1970 و با همفكري مديران سابقه دار و اساتيد برجسته علوم سياسي سازمان سيا و پنتاگون طراحي و تاسيس شد.

به همراه اصلاحات گورباچف، ايجاد فضاي باز سياسي و تغيير در قوانين اقتصادي شوروي سابق (پروسترويكا) اين كميته با حذف جنگ سخت، تنها راه شكست بلوك شرق را جنگ نرم و فروپاشي از درون مي دانست. سياستمداران پنتاگون و سيا با راهبردهاي دكترين مهار و جنگ رسانه اي موجبات فروپاشي شوروي را فراهم آوردند.

جمهوري اسلامي ايران، دليل وسعت سرزميني، ازدياد جمعيت، برخورداري از امكانات نظامي، منابع طبيعي و موقعيت جغرافيايي ممتاز در خاورميانه به قدرتي بي نظير تبديل شده است و به همين دليل كارشناسان سياسي كشورهاي غربي معتقدند كه ديگر نمي توان با حمله نظامي آن را نابود كرد بنابراين تنها راه سرنگوني نظام جمهوري اسلامي، جنگ نرم و به كارگيري تكنيك هاي عمليات رواني است. در حال حاضر اجراي پروژه جنگ نرم عليه ايران ناشي از گسترش حس تنفر از آمريكا در جهان مي باشد كه به نظر سران كاخ سفيد، مركز اصلي ايجاد اين تنفر و گسترش آن، كشور ايران است.

الهی! هر دم با آهی، صدایت می کنم شاهی، بنما به من نگاهی، بگشا برایم راهی، هر طور که می خواهی…

راهی بی نهایت، با توشه صداقت، همراه با شجاعت، با قدرت تا قیامت با پیام عدالت….

راهی به سوی اولیاء، راه خلوص انبیاء، راه مطهر کربلا، راه علی و اوصیاء، راه مقدس رضا، راه عدالت و صفا، سویی که مهدی (عج) بیاید، روزی که فتحی برآید، فتحی که نرگس درآید، نرگس عادل سرآید، آواز عدلش خوش آید.

روزی که باران ببارد، باران عدلش بنامند، شعارش عدالت باید، روزی که مهدی در آید

روزی که مهدی ست رهبر، رهرو خوب پیمبر، پاک چو آب حوض کوثر، فرزند زهرای اطهر

مهدی عادل جان بیا ای انتظار خوبیا

عطر تمام نرگس مدهوش عطرت پس بیا

نويسنده: معصومه چهاردولي

پيشينه جنگ نرم:

گفته مي شود كه جنگ نرم مفهوم جديدي است. حال آنكه به معناي وسيع آن از سابقه اي ديرپا برخوردار است. شايد مراد كساني كه آن را نو و بديع مي پندارند برخي از ابزارها و يا اشكال آن باشد كه در گذشته مورد استفاده نبوده است، خاصه آنكه نبرد اطلاعاتي امروز را محصول دنياي نو مي دانند. امروزه در جريان تعريف از جنگ نرم آن را نوع جديدي از نبرد مي شناسند كه در حوزه رسانه اتفاق مي افتد.

در جنگ هاي دنيا از زماني كه تمدن شكل گرفت تا به امروز، در كنار درگيري هاي نظامي و استفاده از سلاح هاي نظامي هميشه بحث عمليات رواني، جنگ رواني و تاثيرگذاري رواني بر يك كشور يا يك دولت مدنظر بوده است.

از ديرباز رسم بر اين بود كه اگر دو فرد يا دو جبهه در برابر هم قرار مي گرفتند در زماني كه جنگ تن به تن و جنگ شمشير مرسوم بود مخصوصا در كشورهاي آسياي ميانه، افراد به رجزخواني مي       پرداختند، يعني جنگجويان موقعي كه مي خواستند با هم درگير شوند و جنگ تن به تن را شروع كنند قبل از آن يك نوع عمليات رواني انجام مي داند. اين رجزخواني يك نوع جنگ نرم بود، به طوري كه فرد يك رزومه اي از خودش ارائه مي كرد تا به نوعي در دل رقيب ترس ايجاد كند، يا انواع و اقسام حركت هايي كه به نوعي براي تبليغات رواني و تاثيرگذاري بر طرف مقابل صورت مي گرفت.

با مروري گذرا بر تاريخ به نكات جالبي در اين زمينه برمي خوريم.

به معاويه مي گفتند: چرا اين همه پول براي خريد افراد و تبليغات خرج مي كني؟ يكي از پاسخ هاي او اين بود كه هزينه هاي جنگ بسيار بيشتر از اين پول هاست.

زماني كه چنگيزخان قصد حمله به منطقه اي را داشت، موجي از هراس در آن كشور پخش مي شد. تجاري كه از مناطق تحت كنترل چنگيزخان مي آمدند براي ديگران تعريف مي كردند كه او چگونه با مردم برخورد مي كند و كشتارها به چه صورت است و اگر شخصي مقاومت كند، نابود مي شود. بدين ترتيب پيش از ورود چنگيزخان به هر منطقه، روحيه مردم شكسته شده بود.

روميان و يا اسكندر از مناطقي كه در جنگها عبور مي كردند خودها و زره هاي بزرگي را كه چند برابر انسان معمولي بود طراحي كرده و آن ها را عمدا در مسير جا مي گذاشتند تا لشكريان مقابل تصور كنند سربازان آن ها غول پيكرند و عملا روحيه مقاومت طرق مقابل را تحت تاثير قرار داده و وحشت را گسترش مي دادند.

آلمان در جنگ جهاني دوم از پخش اخبار غيرواقعي و رعب اور از راديو جهت پيشبرد اهداف خود در عمليات رواني و بهره برداري از آن عليه كشورهاي مورد هجوم استفاده فراواني برد.

رهبر معظم انقلاب:

«امروز اولويت اصلي كشور مقابله با جنگ نرم دشمن كه هدف آن ايجاد ترديد، اختلاف و بدبيني ميان آحاد مردم است و مهمترين راه هاي مقابله با اين تهاجم حفظ و تقويت بصيرت، روحيه بسيجي، اميد كامل به آينده و مراقبت جدي در تشخيص ها است.»

نوجوانی شهید سید حسین علم الهدی

مصری ها در اهواز سیرک زده بودند. شده بود پاتوق آدم های بی بند و بار و فاسد. هدفشان، منحرف کردن بچه های مردم بود. کسی هم به فکر نبود. اون موقع حسین، چهارده سالش بود که چند نفر از دوستای مثل خودش رو جمع کرد، رفتند شبانه چادر سیرک رو آتیش زدند و بساط مصری ها رو جمع کردند.

سال ها بود مسیر دور زدن دسته های عزاداری، از میدانی بود که وسط آن مجسمه شاه نصب شده بود. سالی که مسئولیت هیئت با حسین بود، گفت: « مسیر حرکت، باید عوض بشه.» علتش را که پرسیدند، گفت:«ما نمی خواهیم دسته های عزاداری امام حسین دور مجسمه شاه بگردند!» از همان سال، دیگه مسیر عوض شد. مامورهای ساواک در به در دنبالش بودند. وقتی گرفتنش، خشکشون زده بود؛ باورشان نمی شد کار یک بچه سیزده-چهارده ساله باشه.

(ماهنامه امتداد، شماره 3، ص 23)

امام علی علیه السلام:

شجاعت مرد، به قدر همت اوست و غیرتش، به قدر تن ندادن او به ذلت.

میزان الحکمه، ج5، ص486

همه ما در برهه هاي گوناگون زندگي تصميم هايي مي گيريم و با خود عهد مي كنيم كه به آنها عمل كنيم، اما واقعا چند درصد از ما به تصميم هاي خود احترام مي گذاريم و بها مي دهيم؟ واقعيت اين است كه بسياري از ما به تصميم هاي ريز و درشت خود پايبند نيستيم و با خود مي گوييم دفعه ديگر فلان كار را انجام مي دهم، فلان چيز را مي گويم و… اين سستي اراده، ريشه در عدم شناخت ما از وضعيت خودمان دارد. به طور مثال فكر مي كنيم هميشه براي انجام كار مورد نظرمان فرصت داريم. چه بسا كساني كه بارها تصميم به ترك سيگار كشيدن را آغاز كرده اند و وعده داده اند كه يك ماه يا يك سال ديگر آن را ترك مي كنند. معمولا وقتي سال مي خواهد تحويل شود، انسانها به گذشته مي انديشند و دلشان مي خواهد طوري براي آينده برنامه ريزي كنند كه اشتباهات و يا كندروي هايي كه در گذشته داشته اند، به نحو احسن جبران شود، اما فقط مدتي در تصميم خود پا بر جا هستند و يك وقت چشم باز مي كنند و مي بينند يك سال ديگر گذشت و آنها همان آدم گذشته هستند و تقريبا كوچكترين تغييري در رفتار و اخلاق خود به وجود نياورده اند! اين بدقولي و بدعهدي به خود را مي توان به همه موضوعات تعميم و گسترش داد. تا به حال چند بار پيش آمده از خطا و گناه توبه كرده ايم و باز همان را تكرار كرده ايم؟ چقدر به خودمان وعده داده ايم كه از شنبه نماز مي خوانيم، حلال و حرام را رعايت مي كنيم، به طور منظم سركار مي رويم، درسمان را خوب مي خوانيم، ديگر غيبت كسي را نمي كنيم و… و افسوس كه شنبه ها و در واقع هفته ها و ماه ها و سال ها از پي هم مي آيند و مي روند و ما به عهدمان وفا نمي كنيم، چون تصميم قاطعي نگرفته ايم و با تمام وجود خود را براي اجراي تصميمات خود آماده نكرده ايم. بگذريم، سال نو بهانه خوبي است كه با يك تصميم جدي و قاطع در راه كمال خود قدم برداريم. نقطه ضعف ها، كم كاري ها، خطاها و اشتباهات را ترميم كنيم و كنار بگذاريم و آدمي ديگر شويم، درست مثل طبيعت كه از سرما و بي برگي زمستان به هواي معتدل و سرسبزي بهار مي رسد و خواستني و دلنشين مي شود.

ان شاء الله

هر چقدر به بچه ها می گفت «کم توقع باشید»، خودش چند برابر رعایت می کرد. مادرش می گوید: علی آبگوشت نمی خورد. یک بار که از مدرسه آمد، من توی حیاط بودم. دیگ آبگوشت رو گذاشته بودم روی چراغ و داشتم لباس می شستم. آمد و گفت: عزیز، گشنمه. ناهار چی داریم؟ گفتم: آبگوشت، علی جان؛ ببخشید، کار داشتم، وقت نکردم چیز دیگه ای درست کنم.

بچه ام هیچی نگفت. می دونستم آبگوشت دوست نداره. سرش را پایین انداخت و رفت توی آشپزخانه. دنبالش رفتم. دیدم کتری را پر کرد و گذاشت روی چراغ و چایی دم کرد. بعدشم چایی رو شیرین کرد، با نون خورد و رفت خوابید.

( خدا می خواست زنده بمانی، ص 160)

شادي روح شهدا صلوات

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:

خشنودی خدا در خشنودی پدر و مادر، و دلگیری خدا در دلگیری آنهاست.

نهج الفصاحه، س 503، ح1665